Kế thừa (Inheritance) trong Swift

1. Giới thiệu

Kế thừa cho phép một class nhận các thuộc tính và phương thức từ class khác.

2. Cú pháp cơ bản


// Base class (Superclass)
class Animal {
    var name: String
    var age: Int
    
    init(name: String, age: Int) {
        self.name = name
        self.age = age
    }
    
    func makeSound() {
        print("Some sound...")
    }
    
    func describe() {
        print("\(name), \(age) tuổi")
    }
}
 
// Derived class (Subclass)
class Dog: Animal {
    var breed: String
    
    init(name: String, age: Int, breed: String) {
        self.breed = breed
        super.init(name: name, age: age)
    }
    
    override func makeSound() {
        print("Gâu gâu!")
    }
}
 
let dog = Dog(name: "Buddy", age: 3, breed: "Golden")
dog.makeSound()   // Gâu gâu!
dog.describe()    // Buddy, 3 tuổi

3. Override Methods


class Vehicle {
    var speed: Double = 0
    
    func describe() -> String {
        "Tốc độ: \(speed) km/h"
    }
    
    func accelerate() {
        speed += 10
    }
}
 
class Car: Vehicle {
    var gear: Int = 1
    
    override func describe() -> String {
        super.describe() + ", Số: \(gear)"
    }
    
    override func accelerate() {
        super.accelerate()
        if speed > 50 { gear = 2 }
        if speed > 100 { gear = 3 }
    }
}
 
let car = Car()
car.accelerate()
car.accelerate()
print(car.describe())  // Tốc độ: 20.0 km/h, Số: 1

4. Override Properties


class Shape {
    var name: String { "Shape" }
    var sides: Int { 0 }
}
 
class Triangle: Shape {
    override var name: String { "Triangle" }
    override var sides: Int { 3 }
}
 
class Rectangle: Shape {
    override var name: String { "Rectangle" }
    override var sides: Int { 4 }
    
    var width: Double = 0
    var height: Double = 0
    
    var area: Double { width * height }
}

5. Preventing Override với final


class SecureTransaction {
    final func validate() {
        // Không thể override
        print("Validating...")
    }
    
    func process() {
        print("Processing...")
    }
}
 
final class CriticalSystem {
    // Không thể kế thừa class này
}
 
// Error: Cannot inherit from final class
// class SubSystem: CriticalSystem { }

6. Initializers và Kế thừa


class Person {
    var name: String
    
    init(name: String) {
        self.name = name
    }
    
    convenience init() {
        self.init(name: "Unknown")
    }
}
 
class Employee: Person {
    var employeeId: String
    
    init(name: String, employeeId: String) {
        self.employeeId = employeeId
        super.init(name: name)
    }
    
    // Override convenience
    override convenience init(name: String) {
        self.init(name: name, employeeId: "EMP000")
    }
}
 
let emp1 = Employee(name: "John", employeeId: "EMP001")
let emp2 = Employee(name: "Jane")  // employeeId = "EMP000"

7. Required Initializers


class Document {
    var title: String
    
    required init(title: String) {
        self.title = title
    }
}
 
class PDFDocument: Document {
    var pageCount: Int = 0
    
    // Phải implement
    required init(title: String) {
        super.init(title: title)
    }
}

8. Type Casting


class MediaItem {
    var name: String
    init(name: String) { self.name = name }
}
 
class Movie: MediaItem {
    var director: String
    init(name: String, director: String) {
        self.director = director
        super.init(name: name)
    }
}
 
class Song: MediaItem {
    var artist: String
    init(name: String, artist: String) {
        self.artist = artist
        super.init(name: name)
    }
}
 
let library: [MediaItem] = [
    Movie(name: "Inception", director: "Nolan"),
    Song(name: "Imagine", artist: "John Lennon"),
    Movie(name: "Avatar", director: "Cameron")
]
 
for item in library {
    if let movie = item as? Movie {
        print("🎬 \(movie.name) by \(movie.director)")
    } else if let song = item as? Song {
        print("🎵 \(song.name) by \(song.artist)")
    }
}

9. Ví dụ thực tế: UI Components


class UIView {
    var frame: CGRect = .zero
    var backgroundColor: UIColor = .white
    
    func draw() {
        print("Drawing UIView")
    }
}
 
class UIButton: UIView {
    var title: String = ""
    var isEnabled: Bool = true
    
    override func draw() {
        super.draw()
        print("Drawing button: \(title)")
    }
    
    func tap() {
        if isEnabled {
            print("Button tapped!")
        }
    }
}
 
class UILabel: UIView {
    var text: String = ""
    var fontSize: CGFloat = 14
    
    override func draw() {
        super.draw()
        print("Drawing label: \(text)")
    }
}

📝 Tóm tắt

class SubClass: SuperClass cho kế thừa
override để ghi đè methods/properties
super.method() gọi phương thức của parent
final ngăn không cho override/kế thừa
required init bắt buộc subclass implement
as? và as! cho type casting